15 maart - Aankomst

Dat deze reis anders zou zijn dan mijn voorgaande bezoeken aan Israël werd direct bij aankomst op Ben Gurion al duidelijk. Op het platform alleen El Al-toestellen, een bijna lege aankomst- en vertrekhal. ’s Avonds dolen we wat rond in Tel Aviv en ook daar valt me op hoe leeg alles aanvoelt. Geen toeristen. Op straat zien we overal aandacht voor de gegijzelden. En toch is het goed om nu hier te zijn. Het beklemmende gevoel van het antisemitisme dat in Nederland zo op ons drukt, glijdt hier van ons af. 

16 maart - Tel Aviv

Zaterdagavond. Het wekelijkse protest op het Hostages Square, waar mensen samenkomen om steun te betuigen en te demonstreren voor de vrijlating van de ongeveer 134 gegijzelden, wetend dat er al meer dan 34 dood zijn, van wie de lichamen worden vastgehouden door Hamas. De andere gegijzelden zijn er slecht aan toe, daar is geen enkele twijfel over. Op het plein staan duizenden mensen die onophoudelijk schreeuwen: Breng ze thuis NU! NU! NU! De sfeer is gespannen en emotioneel. Een paar honderd meter verderop is een luidruchtig anti-regerings-protest gaande.

Op Google Maps zien we de mogelijkheid om te zoeken op dichtstbijzijnde bomb shelter, zoals je in Nederland kunt zoeken op dichtstbijzijnde tankstation of supermarkt. Bizar, welk land heeft dat nou?!

17 maart - Holon

Het programma van de solidariteitsmissie begint pas morgen. Dat geeft mij de gelegenheid om vandaag langs te gaan bij het Wolfson Medical Centre in Holon. Dat deed ik samen met één van de bestuursleden van de Nederlandse stichting Save a Child’s Heart, een stichting die dit hartziekenhuis voor kinderen financieel steunt.

18 maart - Jeruzalem

De ochtend begint met yoga op het zonnedak van het hotel met panoramisch uitzicht over de oude stad. Een moment van meditatie, verbinding en contemplatie. 

Daarna bezoeken we het ‘Absorption Center voor nieuwe immigranten uit Ethiopië’ in Kiryat Gat. We hebben Poeriemcadeautjes voor de kinderen en we doen mee met een paar activiteiten zoals maskers maken en veel dansen.

Terug naar Jeruzalem voor een briefing van de Jewish Agency over het Fund for the Victims of Terror, het fonds waar het grootste gedeelte van de donaties aan Israëlactie voor het noodfonds, en ook voor traumabehandeling, heen gaat. We hebben een ontmoeting met een bewoonster van kibboets Zikim, de meest zuidelijke kibboets in Israël, waar mensen op 7 oktober (op het strand) werden aangevallen. Ze vertelt over haar dilemma, dat veel bewoners van de getroffen gemeenschappen in het zuiden van Israël hebben: kunnen we nog terug naar onze huizen? Willen we nog terug? Hoe bouwen we onze gemeenschappen weer op? Deze bewoonster wil terug, met haar gezin. Haar buurvrouw wil dat niet, ook al zijn ze al jaren goed bevriend en hebben ze met elkaar afgesproken om samen oud te worden op die prachtige en veilige plek.

19 maart – Jeruzalem en omgeving

We beginnen met een bezoek aan Mount Herzl en de National Memorial Hall. Daar worden we opgewacht door een jonge weduwe die haar man verloren heeft in de strijd in Gaza. Ze is achtergebleven met twee dochtertjes van twee jaar en een baby van acht maanden. We worden geconfronteerd met de grote hoeveelheid namen van de soldaten die zijn omgekomen sinds het ontstaan van de staat, de helden die hun leven hebben gegeven voor Israël.  Een ontroerend moment, een moment van stilte. 

Het volgende bezoek is bij Magav, de Israel Border Police, waar we misjloach manot hebben uitgedeeld en waar we een oefening met getrainde honden hebben meegemaakt.

De lunch gebruiken we bij een restaurant waarvan de eigenaren IDF-reservisten zijn. Omdat na 7 oktober niemand meer naar hun restaurant kwam, zijn ze met een foodtruck naar het front gegaan om daar hamburgers te verkopen aan de soldaten die aan het vechten waren in Gaza.

Terug naar Jeruzalem voor een interessante lezing van Danny Brom van Metiv, het Israel Psychotrauma Center, over een systemische aanpak van gemeenschappen in trauma. Na Danny Brom sprak Ayelet Razin Bet Or, de Israëlische expert op het gebied van vrouwenrechten. Zij hield een emotionele lezing over alle seksuele misdaden die op 7 oktober zijn gepleegd. Er is een sterk en onderbouwd vermoeden dat de vrouwen die nog steeds gegijzeld worden in Gaza, nog dagelijks dit soort misdaden moeten ondergaan. Hiervoor heeft ze bewijzen verzameld, bijvoorbeeld ooggetuigeverklaringen en filmpjes die door Hamas zijn gemaakt.

20 maart - Het zuiden

Vandaag bezoeken we kibboets Kissufim, één van de vele kibboetsiem die 7 oktober werden aangevallen. Twee vrouwen uit de kibboets leiden ons rond en vertellen hun verhaal. Ze zijn dankbaar voor ons bezoek en de uiting van solidariteit. Ze vinden het, zoals veel Israëli’s, belangrijk dat mensen komen om met eigen ogen te zien wat er vernietigd werd en om elk individueel verhaal te horen, zodat wij hun verhaal kunnen doorvertellen. Er is veel angst door de wereldwijde anti-Israëlreacties en de onzekerheid of dit nog goedkomt. Ze vragen zich af of ze ooit naar hun kibboets kunnen terugkeren. Voor de kinderen laten we Nijntjes van Israëlactie achter. 

Vervolgens rijden we door naar Sdot Negev Regional Council. Hier krijgen we een overzicht van alle aanvallen die 7 oktober hebben plaatsgevonden. De ontmoeting vindt plaats in de ruime schuilkelder die dienstdoet als meeting room. Terroristen hebben ook hier geprobeerd binnen te komen. Veel vluchtende jongeren van het Novafestival hebben hier hun toevlucht gezocht.

Het Burned Cars Cemetery, onze volgende stop, maakt veel indruk. Honderden auto’s van festivalgangers die hier langs de weg (route 232) geparkeerd stonden en onderdeel werden van de aanval op het Novafestival, zijn naar deze plek gebracht. De IDF is weken bezig geweest om de weg weer vrij te maken. Er werd ons gevraagd om één auto te kiezen en te proberen daar het verhaal van de inzittenden bij te bedenken. Hoe dan? Ik staarde alleen maar naar de honderden opeengestapelde, vernietigde auto’s en ik zag de leegte van het niet meer zijn.

Vergeleken met het Burned Car Cemetery lijkt het Nova-festivalterrein een leeg stuk grond. Lijkt, want je voelt hier meteen dat het een plek is met een vreselijk verhaal. Een verhaal dat voor altijd een aparte plek in onze geschiedenis zal innemen. Het is een herinneringsplek. Overal staan foto’s van de mensen die hier zijn omgebracht of in gijzeling zijn genomen. Bezoekers dwalen wezenloos rond. Het is allemaal niet te bevatten. En dan opeens horen we zingende mannen. Ik loop op het geluid af en zie een groep mannen die in een kring staan, arm in arm. Ze bewegen zachtjes heen en weer en zingen een gebed. Er komen meer mannen en soldaten op af die in de kring worden opgenomen. Vrouwen vormen een aparte halve cirkel om hen heen. Met z’n allen zingen we gebeden, de meeste mensen huilen. Er gaat een enorme kracht en zielenenergie door ons heen. Het is een moment van onvergetelijke verbinding, van eerbetoon aan hen die uit het leven zijn weggerukt, maar ook een moment van steun aan de overlevenden die dit trauma de rest van hun leven met zich moeten meedragen. 

We sluiten de dag af met vrijwilligerswerk bij één van de plaatsen in de buurt van de frontlinie waar soldaten even kunnen bijkomen, hun kleding kunnen wassen, iets kunnen eten. We helpen met groenten snijden en hamburgers klaarmaken. We hebben de gelegenheid om even te praten met het handjevol soldaten dat zich op dit moment even kan ontspannen.

21 maart - Vrijwilligerswerk bij een mosjav

Onze hele groep (vrouwen, deelnemers aan deze solidariteitsmissie) verricht deze ochtend vrijwilligerswerk op het land. In één van de mosjaviem planten we Nederlandse bloemkolen. Heerlijk om even de handen en voeten in de Israëlische aarde te zetten. We krijgen te horen dat op dit moment meer dan 30 procent van de arbeiders niet inzetbaar is. Dit zijn deels reservisten die nu in het leger zitten, deels arbeidskrachten uit Thailand die na 7 oktober in opdracht van hun koning naar huis terug zijn gevlogen, en deels Palestijnse werkers die, sinds 7 oktober, voorlopig niet meer in Israël mogen werken.

Tijdens de afscheidslunch hebben we iedereen bedankt die deze solidariteitsmissie mogelijk heeft gemaakt. ‘Onze’ Sacha Joseph, vicepresident van de Europese Women Division van Keren Hayesod, werd uitgebreid in het zonnetje gezet. Ze ontving een bijzonder cadeau: een mezoeza gemaakt van restmateriaal van door de Iron Dome afgeschoten projectielen.

Na de lunch wachtte ons een paar bijzondere ontmoetingen. We begonnen met een bezoek aan de ‘Hostage Families Headquarters’, het hoofdkantoor van het Forum van de families van de gegijzelden. Deze families worden hier bijgestaan door een enorm netwerk van vrijwilligers, het gebouw is geheel vrijblijvend tot hun beschikking gesteld. Hier zitten de knappe koppen die zorgen voor alle publiciteit en PR voor de families, die ervoor zorgen dat hun verhaal onafgebroken en in alle talen in de publiciteit blijft.

Dr. Ruth Calderon, de bekende historicus, gaf vervolgens een lezing. Onderwerp: The Women of the Megilla, het verhaal van Koningin Esther in de aanloop naar Poerim. Bijzonder hoe zij Esther beschrijft in de rol van lezende en schrijvende krachtige vrouw die uiteindelijk haar volk redt.

De laatste ontmoeting is met vrijgelaten gegijzelden. Raz Ben Ami, één van de vrijgelaten vrouwelijke gegijzelden, zat 54 dagen gevangen. Haar man wordt nog steeds in Gaza gegijzeld. Je kunt een speld horen vallen als zij haar verhaal vertelt. In afgrijzen luisteren we naar alle details en we verzekeren haar dat alle Joden, wereldwijd, hen omringen met steun en liefde en dat wij er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de gegijzelden niet vergeten worden.

De 71-jarige Argentijnse vader van twee broers die nog steeds in Gaza gegijzeld worden, vertelt hoe hij van dag tot dag wacht op een teken van leven. Niemand weet hoe het met ze gaat, of ze samen zijn, of ze nog leven. En hij hééft al zoveel meegemaakt voordat hij alia maakte. De verschrikkingen in Argentinië in de jaren ‘70-‘80 en ook de afschuwelijke aanslag op het Joods Cultureel Centrum in Buenos Aires in 1994, waar minstens 85 mensen zijn omgekomen, heeft hij overleefd.

We sluiten de dag en de reis af op het Hostages Square, waar we net op tijd zijn om deel te nemen aan het wereldwijde Sjema. In de hele wereld werd op hetzelfde tijdstip gebeden voor de vrijlating van de gegijzelden. Het was zó bijzonder om dat te kunnen doen, samen met de honderden mensen die hiervoor naar het Hostages Square waren gekomen. Een mooiere afsluiting van deze bijzondere reis kan ik me nauwelijks voorstellen.

U gaat voor het eerst seideren bij vrienden en vraagt zich af ‘wat zal ik meenemen?’ U wilt een familielid dat wel een steuntje kan gebruiken, opvrolijken en u denkt ‘ik zou hem of haar graag een aardigheidje voor Pesach willen sturen’. U bent bij niet-Joodse vrienden uitgenodigd voor een Paasbrunch en wilt een origineel cadeau meenemen ... 

Israëlactie kan u helpen, wij hebben de oplossing voor u: een Pesach-certificaat!

Stuur ons een donatie van minimaal 18 euro plus naam en adres van degene die u met dit certificaat wilt verrassen. Wij zorgen voor de rest.

De opbrengst van deze Pesach-actie wordt volledig besteed aan traumabehandeling van de slachtoffers van 7 oktober in Israël. Ga naar onze website en bestel zoveel mogelijk certificaten. U heeft dat originele cadeautje gevonden en tegelijkertijd draagt u bij aan de dringend noodzakelijke traumabehandeling in Israël.

Poeriem

Door de oorlog was Poeriem dit jaar anders dan anders. Bij ons in Ra’anana was geen optocht. Het feest was verplaatst naar het park dat een beetje aan de rand van de stad ligt, tegen Herzliya aan. Het park is goed te beveiligen, want er staat een vriendelijk ogend hek omheen. Het ligt ook niet zo in het zicht als een optocht door het centrum. Velen vinden dat er nauwelijks een reden is voor feest vanwege de ...