Israël Guide Dog Center

Nalatenschappen die wij bij Israëlactie ontvangen, zijn er in soorten en maten. Ook de wensen van de erflaters zijn divers. Soms wordt aan ons overgelaten hoe een nagelaten bedrag besteed wordt, soms wordt de bestemming in het testament nauwkeurig beschreven. Zo ontvingen wij een nalatenschap die ‘geoormerkt’ was voor het opleiden van blindengeleidehonden in Israël. In 2021 hebben wij uit deze nalatenschap een mooi bedrag kunnen overmaken naar het Israel Guide Dog Center. Zij stuurden ons vijf verhalen over visueel gehandicapten en hun geleidehond, die wij graag met u delen.

CHAJA EN VALLEY

Wie: Chaja Menachimov, 19 jaar
Geleidehond: Valley, labrador
Woonplaats: Kiryat Ata

“Als ik van de middelbare school kom, wil ik een jaar lang mijn Sherut Leumi (Nationale Dienst) vervullen. En na mijn laatste Tanach-examen (Bijbelstudie) wil ik graag naar het buitenland. Na dat dienstjaar wil ik een tijdje gaan werken, mijn eigen geld verdienen. Wat voor werk? Alles wat mij interessant lijkt, komt in aanmerking.

Ik ben geboren en getogen in Israël en ik woon bij mijn ouders in Kiryat Ata. Mijn ouders hebben nog vijf kinderen, vier jongens en een meisje. Ik hou van lezen, vooral avonturenromans en thrillers. Ik spreek alleen Hebreeuws, maar in de nabije toekomst wil ik Engels gaan leren. Als vervolgstudie wil ik me graag richten op speciaal onderwijs. Ik ben erg goed met kinderen, vooral kinderen van drie jaar – dat is mijn favoriete leeftijd om mee te werken. In de loop der jaren heb ik ook aardig wat oppas-ervaring opgedaan, vooral met mijn neefjes.

Toen ik dertien was, besloot ik dat ik een blindengeleidehond wilde. Tot die tijd gebruikte ik een blindenstok, maar ik verlangde naar meer onafhankelijkheid. Ik sprak met blinde vrienden die een geleidehond hadden en ze waren allemaal positief over hun ervaring met hun hond. Ze zeiden dat het mijn leven zou veranderen. Ze hadden gelijk!

Ik hou erg van honden. Thuis heb ik al een hond, een Belgische herder, een vrouwtje. Zij en Valley, mijn nieuwe geleidehond, kunnen het goed met elkaar vinden. Valley heeft mijn leven veranderd, ze geeft me vrijheid - ik kan nu gaan en staan waar ik wil, alléén. Samen leren we steeds nieuwe routes. Op dit moment is onze belangrijkste route natuurlijk naar mijn school. Mijn vrienden houden van Valley en zij ook van hen. Valley heeft soms ook rust nodig. Dan laat ze me weten dat ze aan een pauze toe is.

De eerste keer dat ik Valley ontmoette, was ik enorm opgewonden. Ik wachtte in mijn kamer bij het Israel Guide Dog Centre. Toen er op de deur geklopt werd, voelde ik mijn hart in mijn keel bonzen. Ik was nerveus en gelukkig - het was alsof ik voor het eerst een grote liefde ontmoette. Ik ga nu ook vaak met de trein. De Israëlische spoorwegen vroegen of ze een film mochten maken van mij en Valley, over de toegankelijkheid van de trein voor visueel gehandicapten. Die film is gemaakt. Het geeft mij een goed gevoel dat ik daarmee de kans heb gehad om het belang van toegankelijkheid voor iedereen duidelijk te maken!”

SHARON EN DON

Wie: Sharon Kadar, 53 jaar
Geleidehond: Don, labrador
Woonplaats: Be’er Sheva

“Led was mijn eerste geleidehond. Vijf jaar lang waren we een team. Ik was helemaal van slag toen ik me realiseerde dat ik hem vervroegd met pensioen moest laten gaan en aan een nieuwe geleidehond zou moeten wennen. Led had medische problemen, daarom besloten we dat hij met pensioen mocht. Hij was een geschenk uit de hemel en een deel van ons gezin. Het was moeilijk om afscheid van hem te nemen, dagenlang heb ik gehuild. Toen ik naar de cursus op de campus ging, besloot ik dat ik een ‘switch’ moest maken - ik moest Led emotioneel loslaten en mezelf toestaan open te staan voor mijn nieuwe geleidehond, Don. Led woont nu bij een heel lieve student diergeneeskunde, als huisdier.

Op Don werd ik sneller verliefd dan ik had verwacht. We hadden meteen een klik. De warme band met mijn instructeur, Hila, heeft bovendien geholpen om ons drieën met elkaar te verbinden. Dat heeft echt bijgedragen aan het succes van Don en mij als team.

Mijn jongste zoon is soldaat in de IDF, het Israëlische leger. Hij zit bij de Givati-eenheid. Mijn andere zoon was beroepsmilitair en studeert nu aan de universiteit. Mijn dochter is getrouwd en heeft zelf kinderen. Sterker nog, tijdens de cursus is één van mijn kleinkinderen geboren!

Ik geef lezingen in Israël en in het buitenland over de uitdagingen in het leven. Binnenkort ga ik naar Nederland, op uitnodiging van een Joodse organisatie. Ik zou graag mijn Engels verbeteren en ben daarom aan het netwerken met verschillende Engelse organisaties in Israël, zodat ik kan oefenen. Ik weet eigenlijk niet hoe ik ooit zonder geleidehond heb kunnen leven voordat ik samenwerkte met mijn eerste hond. Nu ben ik niet meer afhankelijk van anderen, geniet ik van meer zekerheid en zelfvertrouwen. Ik kan gaan en staan waar ik wil, wanneer ik wil. Honden brengen zoveel vreugde en warmte in huis.

Ik heb de Israel National Trail, een wandelpad door heel Israël, drie keer gelopen. Ik zwem een paar keer per week, ik doe aan hardlopen en ik volg pilateslessen.”

YONI EN DAILY

Wie: Yoni Ben Haim
Geleidehond: Daily, labrador
Woonplaats: Beit Shemesh

“Oorspronkelijk kom ik uit Jeruzalem, maar ik woon nu in Beit Shemesh. Ik ging naar de Middelbare School voor Blinden in Jeruzalem, waar ik mijn examens heb gehaald. Vooral vanwege mijn werk - technische informatie en ontwikkelingen op het gebied van toegankelijkheid - ben ik actief op sociale media. Voor blinden zijn smartphones het beste toegankelijk en qua beeld en geluid beschikbaar in het Hebreeuws.

Ik wist dat ik blind zou worden, maar had het niet zo snel verwacht. Op een ochtend werd ik wakker en plotseling kon ik niets meer zien. Het was als een bom – ‘boem!’ Door glaucoom raakte ik in de loop der jaren al 40% van mijn gezichtsvermogen kwijt. Bovendien heb ik een slechte lens. De laatste twee jaar is mijn gezichtsvermogen verder achteruitgegaan.

Jesse was mijn eerste geleidehond. Mijn vrouw Iris belde ongeveer tien jaar geleden met het Israel Guide Dog Center en vroeg of ik een post-traumahond kon krijgen. Dat deed ze, hoewel ze bang is voor honden. Ik leed aan PTSS, een posttraumatische stressstoornis, en tegelijkertijd begon mijn zicht achteruit te gaan. Ik ging een blindenstok gebruiken, maar uiteindelijk kwam er een betere oplossing dan ik ooit had durven dromen. Het Centrum begreep dat ik een geleidehond nodig had, niet alleen een gezelschapshond. Jesse werd uiteindelijk mijn eerste geleidehond. Ze was meer dan dat, ze was een ‘nefesj’, een ziel. Ze begreep me vanaf het eerste moment dat we elkaar ontmoetten. Nu is ze met pensioen en woont ze bij de mensen die haar als puppy trainden. Ze past zich goed aan, is nog behoorlijk energiek en houdt van kinderen en volwassenen. Als puppy is ze opgevoed door drie studenten die destijds samenwoonden. Twee van die studenten zijn met elkaar getrouwd, hebben kinderen gekregen, en Jesse maakt nu deel uit van hun gezin. Als we een groter appartement hadden gehad, zou ik Jesse als huisdier hebben gehouden. Het was zó moeilijk om afscheid van haar te nemen. We waren tien jaar samen. Helaas werd ze steeds langzamer en kon ze niet meer werken.

Daily is mijn nieuwe geleidehond. Ik ben als persoon nogal rustig, daarom vroeg ik om een hond die energieker is dan ik. Daily is absoluut een pittige hond, heel energiek. Ze kan ook rustig zijn en haar hoofd op mijn schoot of been leggen. Ik begin nu ook van Daily te houden. Ze is er voor mij, ik kan haar aanraken en knuffelen, ze is een ‘nefesj’. Die verbinding heb ik nodig.

Tijdens mijn geleiderscursus waren Hila en Noa geweldige instructeurs. Ze waren erg sensitief en ze begrepen mij en mijn behoeften. Ik ben niet een geleider die zijn hond alleen ‘gebruikt’ voor het werk en die zegt ‘ga naar je hoek’ als ik er even genoeg van heb. Ik heb behoefte aan de aanraking en de geruststelling van de hond, dicht bij me in de buurt. Ik verwen mijn honden graag, ze zijn mijn vrienden en ze verdienen mijn respect en waardering. Mijn relatie met mijn honden gaat veel verder dan alleen werk. Dat zal waarschijnlijk een gevolg zijn van mijn eigen posttraumatische gevoelens. De honden voelen het als ik down ben, dan vrolijken ze me weer op. Mijn hond is mijn vriend, mijn metgezel.

Als ik verdrietig ben, heb ik meer behoefte aan mensen, maar mijn honden zijn de eersten die reageren. Ik ben enthousiast over het Centrum en ik hou van mijn honden. Als je er behoefte aan hebt, help ik je graag en wil ik graag met je praten!”

ILAN EN ZEPPELIN

Wie: Ilan Avidar, 62 jaar
Geleidehond: Zeppelin, labrador
Woonplaats: Jeruzalem

“Ik werk al 30 jaar in de Universiteitsbibliotheek, fulltime. Ik zit op de afdeling ‘Special Needs Services’, voor studenten met speciale behoeften zoals dyslexie, ADHD, blindheid, et cetera. Met pensioen wil ik nog niet. Ik heb zelf ook gestudeerd aan de Hebreeuwse Universiteit. Mijn hoofdvak was Midden-Oostenstudies en islam. Ik spreek Arabisch, Hebreeuws natuurlijk, en wat Engels. De laatste tijd ben ik een beetje een huismus geworden. Na een lange dag werken wil ik naar huis om te ontspannen.

Ik ben geboren en getogen in Bat Yam, aan het strand. Nu wonen we in Jeruzalem. We hebben een dochter die onlangs naar Tel Aviv is verhuisd. Ik diende in de IDF, het Israëlische leger, in een tankeenheid. Na mijn diensttijd – ik was toen iets van 27 jaar - begon ik mijn gezichtsvermogen te verliezen. Als bachelor-student aan de Hebreeuwse Universiteit, in de jaren ’90, raakte ik bevriend met twee andere blinde studenten. Zij hadden beiden al jarenlang blindengeleidehonden. Ik heb ongeveer vier jaar een blindenstok gebruikt omdat mijn zicht verslechterde ten gevolge van de oogziekte ‘retinitis pigmentosa’. Inmiddels ben ik volledig blind. Ik besloot een geleidehond te nemen omdat ik onafhankelijker wilde zijn. Eigenlijk was mijn vrouw degene die me pushte om een hond te nemen. Het was een uitdaging om te wennen aan het omgaan met een geleidehond en om te leren de hond te integreren in mijn drukke schema. Ik hou over het algemeen niet van veranderingen in mijn routine, maar Zeppelin is geweldig, ik ben erg blij met hem. De hele familie houdt van hem en thuis is hij geweldig. Hij is energiek, maar kan ook rustig zijn. Zeppelin is heel gedisciplineerd, hij is een geweldige hond. Het is een ingewikkelder en intenser proces geweest dan ik me ooit had kunnen voorstellen. Maar ik zou het mezelf nooit vergeven hebben als ik op dit punt in mijn leven niet had geprobeerd om met een geleidehond te werken. Ik kijk ernaar uit om één te worden met Zeppelin. Trouwens: ik heb grote bewondering voor het harde werk en de liefde van de Puppy Raisers die Zeppelin hebben grootgebracht.”

YAIR EN VIVA

Wie: Yair Ukashi, 60 jaar
Geleidehond: Viva, labrador
Woonplaats: Petach Tikva

Yair is religieus. Hij doet aan Tora-studie en volgt lessen en lezingen op het gebied van genezing en lichaamswerk. Hij en zijn vrouw verwachten de komende maanden hun eerste kleinkind.

“Al 27 jaar werk ik op de röntgenafdeling van een medisch centrum. Ik heb een drukke agenda. Op mijn werk behandel ik privépatiënten in mijn holistische healing-praktijk, ik ben spreker bij twee verschillende blindenclubs en ik volg avondcolleges over verschillende onderwerpen. Veel vrije tijd heb ik dan ook niet. Ik lees graag, vooral non-fictie. Ik ben sjomeer sjabbat (houd me aan de sjabbatregels) - wat me helpt om mijn batterij weer op te laden.

Viva is koppiger dan Morgan, mijn eerste geleidehond. Morgan deed alles wat hem werd gevraagd en had een flexibel karakter. Viva is een stuk pittiger – dat zegt haar naam al. Omdat ik een ervaren geleider ben, kan ik goed anticiperen en Viva sturen. We kunnen het goed met elkaar vinden en passen ons wederzijds aan. Nadat ik de geleiderscursus had afgerond, besloot ik om thuis verder te werken met een instructeur, zodat ze ons kan observeren terwijl Viva en ik samenwerken en me feedback kan geven over het verbeteren van onze techniek. We hebben net mijn gepensioneerde geleidehond Morgan bezocht bij het gezin waar hij als puppy is opgevoed. Dat was best moeilijk. Mijn vrouw en dochter kwamen er huilend vandaan. Ik vertel ze steeds weer dat Morgan nu gelukkig is en een goed leven heeft. Toch hebben we een familielid verloren. Morgan was jarenlang een belangrijk onderdeel van ons gezin. Toen ik Viva kreeg, was ik verdrietig omdat ik afscheid had moeten nemen van Morgan. Maar ik opende mijn hart en begon van Viva te houden. Nu we thuis zijn, krijgen mijn vrouw en mijn familie een band met Viva en zij krijgt een band met hen. Tijdens het thuisgedeelte van de cursus hebben Viva en ik samen met mijn instructeur getraind om de belangrijkste routes te leren die ik dagelijks afleg. Ik gebruik het openbaar vervoer als ik naar mijn werk ga, om mijn moeder te bezoeken en om naar mijn clubs en andere vrijetijdsactiviteiten te gaan. Viva en ik hebben een solide basis om een goed team te vormen.”